Controleur A.F.P. Graafland 1862 - 1889.

Een voorwoord waarom deze pagina over Controleur Graafland door mij is opgezet.

Mijn grootvader Julius Boers kwam op 28 okt 1885 langs op het stadhuis te Batavia om de aangifte te doen van de geboorte van zijn zoon Willem Egbert.

Tot gisteren 10 juni 2014 nam ik het als vanzelfsprekend aan, dat zoon Willem Egbert (mijn oom dus) geboren was in het ziekenhuis of zoiets dergelijks, omdat mijn opa gestationeerd was te Rengat Indragiri Riouw (Riau) en er waarschijnlijk geen goed ziekenhuis of kraamkamer destijds aanwezig was en derhalve naar Batavia was gegaan met mijn zwangere oma Cornelia om in het goed voorziene Batavia te bevallen in plaats van in de jungle.

Enfin, gisteren besloot ik de geboorte akte eens goed door te nemen en vond de aanwijzing dat oom Willem Egbert niet in het ziekenhuis geboren was maar ten huize van zijn opa T.C.J. Kroesen op het Koningsplein Batavia. (T.C.J. Kroesen Hoofdintendant Majoor KNIL en schoonvader van mijn opa Julius Boers)

Op zich zelf was dit feit geen bizonderheid en voor mij persoonlijk was een misopvatting omtrent de plaats van de geboorte opgeklaard. Maar de geboorte akte vermeldt echter nog een ander detail - mij wel bekend - doch ook nooit bij stilgestaan.

Opa Julius was namelijk controleur te Ringat (Rengat) Indragiri Riouw Sumatra in het jaar 1885 en was 38 jaar oud... Tijd om promotie te maken...hetgeen ook gebeurde, want 13 jaar later in 1898 zwaaide opa gedag tegen zijn baan en het land en ging met pensioen als Resident van Bandjarmasin (Banjermasin) Zuid Oost Borneo (Kalimantan).

Hetgeen me nu brengt op Controleur Amelius Frederik Paul Graafland, die op 8 okt 1887 in de leeftijd van 25 jaar de functie van controleur van Indragiri aanvaardde.(Benoeming 4 sept 1987)

Amelius Frederik Paul Graafland werd in de historie van Nederlands Indië om twee hoofdredenen bekend, te weten:

1. Hij was een schrijver/ontdekker/onderzoeker van Indragiri's cultuur en landschap en schreef onder meer een boek "Schetsen uit Indragirie", geschreven tijdens zijn functie en...
2. Hij werd op 27 jarige leeftijd, op 15 mei 1889, vermoord tijdens zijn werkzaamheden als controleur door een Arabier - aldaar woonachtig - en diens handlangers.

Amelius werd geboren op 6 aug 1862 te Tanawangko (Menado) als zoon van een zendeling leraar Graafland.(Nadere gegevens over deze zendeling Graafland zijn via Google te vinden).

In 1880 behaalde hij het diploma HBS en ging naar Delft om aldaar de studie van Grootambtenaar te volgen, slaagde als nummer 1 in 1882 en vertrok in 1883 naar Nederlands Indië, alwaar hij in 1884 te Batavia ter beschikking werd gesteld van het Binnenlandsch Bestuur.

In 1884 verkreeg hij de functie van ass. controleur te Riouw, ging voor een korte poos in dezelfde functie naar Sumatra's Oostkust en kreeg dan op 4 september 1887  de aanstelling als Controleur te Ringat Indragiri Riouw.

Tijdens een controle van de prauwen van aldaar wonende, werkende en heen en weer varende handelsprauwen van de Arabieren, weigerde de Arabier controle van de prauw waarbij onenigheid ontstond met de dood van controleur Graafland als gevolg.

Het relaas is in onderstand kantenknipsel te lezen:

Paulus Adriaan Daum, beter bekend als de schrijver P.A. Daum, was bekend met de werken van Graafland en op diens initiatief besloot Drukkerij Boekhandel Kolff en Co, de nagelaten werken van Graafland uit te geven. met als doel de opbrengsten ervan aan de weduwe Graafland- Koening te overhandigen.

Mevr. de weduwe Graafland-Koenig vertrok na de dood van haar man samen met de kinderen naar Erfurt in Thüringen Duitsland. (Vermoedelijk was zij Duitse van geboorte.)

Zie hieronder de krantenartikelen:

Uiteindelijk werd aan de weduwe Graafland een som geld overhandigd met de wetenschap dat meer zou volgen uit een tweede druk.

Het boek "Schetsen uit Indragirie" is via Google books te vinden en te koop. De KB te Den Haag heeft een exemplaar in haar bezit.

Waar het uitspitten van een geboorte akte van een oom al niet toe kan leiden.

Stukje genealogie: 

Uit het huwelijk van de zendeling-leraar N(icolaas) Graafland, gestationeerd te Tanawangko Minahassa Celebes, met D(irkje) C(atharina) Wesseling, werden geboren: 

1. Een zoon Johannes Hermanus op 10 maart 1852. (Overleden -Zie onder acte van Successie 2 maart 1853)
2. Een dochter op 16 november 1856
3. Nog een kind (zoon of dochter?) want de advertentie spreekt van 2 kinderen die nagelaten worden.
4. Gestorven te Tanawangko Minahassa op 7 maart 1861 mevr. D.C. Wesseling. De advertentie in de KB vermeldt: Leeftijd van 40 jaren oud en mij nalatende 2 jonge kinderen.

Amelius Frederik Paul Graafland, geboren op 6 aug 1862 te Tanawangko (Register almanak 1863) en volgens de krantenartikelen was hij zoon van de zendeling leraar Nicolaas Graafland, moet dus een andere moeder gehad hebben dan mevr. Dirkje Catharina Wesseling. Ik kan echter in de krantenberichten en almanakken niet ontdekken wanneer eventueel de zendeling N. Graafland hertrouwd is. Ik heb de volgende informatie kunnen vergaren en vraag me af of mevr. Graafland - Riedel de moeder geweest zou kunnen zijn. (En volgens mij zit ik er niet ver naast.)

Volgens het artikel van de KNAW (zie scan hieronder) was Nicolaas vanaf 1883 t/m 1895 werkzaam te Ambon en Tondano.

In de almanakken vond ik het volgende:  Te Amboina ligt begraven: A.F.P. Graafland-Riedel, *14-1-1840 en + 17-12-1887.  Laat zij nu toch AMALIA FREDERIKA PAULINA RIEDEL heten en ook nog geboren te Menado en geboren op 14 januari 1840. (Almanak). Haar vader was vermoedelijk Johan Frederik Riedel, werkzaam als zendeling Menado, dus....

In de almanakken en overige zijn veel personen te vinden met de achternaam Riedel en woonachtig destijds te Menado en Amboina. Maar het zou teveel van het goede zijn als ik hier de stamboom Riedel ook nog 's ging uitpluizen. Het echtpaar Graafland en Riedel had meerdere kinderen.....Per slot van rekening heb ik deze pagina slechts gemaakt, vanwege het feit, dat Amelius Frederik Paul Graafland iets van doen had met mijn grootvader Julius Boers uit hoofde van hun beider ambt destijds en omdat Amelius op zo'n vreselijke manier aan zijn einde is gekomen. Op zijn Indisch dus: Sudah laat maar al die susah.

Acte van Successie gedaan door N. Graafland en D.C. Wesseling ivm overlijden van Johannes Hermanus Graafland. (Copyright ondergetekende webmaster, aangezien deze de digitale versie persoonlijk heeft aangekocht via de rekening courant "eenheden".). De standplaats was toen SONDER te Menado.

Tekst boven: De ondergetekenden Nicolaas Graafland en Dirkje Catharina Wesseling als naaste erfgenamen van den op den eenendertigsten oktober des jares 1853 te SONDER overleden Johannes Hermanus Graafland verklaren bij deze onder presentatie van eede, dat genoemde overledene geen goederen (halfgoederen????) ..... heeft nagelaten waarvan het regt van successie zouden moeten worden betaald en dat door dit overlijden geen vruchtgebruik is vervallen.

Uit de KNAW wie Nicolaas Graafland was.

Zie krantenartikel hieronder voor een voorwoord uit Schetsen uit Indragirie.

Interesse in een groep danseressen uit die contreien? Kijk dan naar het youtube filmpje hieronder met de begeleidende song "Makanlah Sirih Tuan". Maar hou er rekening mee, dat de Europese gehoorgangen van een eventueel lezerspubliek niet gewend zijn aan de klanken...dus zet dan het geluid op NUL. Succes ermee.