Het kerkhof van MANOKWARI Nieuw Guinea.
Eigenlijk bitter weinig te vinden over dit kerkhof in het algemeen. De jongens en meisjes die normaliter voor me wel eens op pad gaan, wonen op Java en willen incidenteel nog wel eens naar Celebes gaan maar dan houdt het ook op....Nieuw Guinea, nee doen we niet, da's een end weg sunne en dan ook nog lastig gevallen worden door een stel koteka dragende kerels....maar dat zeggen ze dan tegen me op zijn Indonesisch (of Javaans) natuurlijk.
Dus goed speuren dan maar op het net en jawel, ik vond de website www.indoshop.nl en de site had zowaar enkele foto's van het kerkhof en voor mij de moeite waard om deze begravenen hiermede eer en respect te betonen.
Dus nogmaals: De graf foto's zijn van Indoshop.nl (staat ook op de foto's) en de aanvullingen zijn van diverse andere bronnen zoals kb.nl, register almanakken, openarch.nl etc. En natuurlijk met dank aan Indoshop.nl en voor diegenen die graag willen weten wie Indoshop.nl is (of wat) klikt gewoon op de link,
Van sommigen kon ik wat terugvinden en van anderen slechts een beetje. Geeft niet, ik plaats ze hier opdat zij niet vergeten worden. Zij kwamen van bijvoorbeeld Java - en zelfs uit Zuid Afrika via Java - en zochten een nieuwe toekomst in dat "Beloofde Land Nieuw Guinea".
Sommigen vonden het, maar uiteindelijk.... enfin, een ieder zowat kent wel de afloop van het "drama" zoals bedacht door onze heren politici destijds, die hoog en droog in het Haags Leutergebouw werkten...
(Nou ja werkten? Aanwezig zijn en snode plannen smeden en leuteren en dollen met elkaar en een lange neus trekken tegen de bevolking en elke vrijdagmiddag met zijn allen een paar borreltjes achterover drukken en maar lallen "Toen was geluk heel gewoon" en als laatste meedeiner natuurlijk "En we gaan nog niet naar huis, nog lange niet..."
En men dacht totaal niet aan het verdriet van de ontheemden.....
Genoeg geleuterd door mij en hieronder dan het graf van MARIA CATHARINA UNGERMANN. (In de RA wordt zij genoteerd als MARIA KATHARINA)
Zij was een (ongehuwde) dochter van het echtpaar JOHAN FIEDRICH UNGERMANN en MARIA VIRGENIE VAN DE GEJUCHTE. (huwelijk RA1912: 26-10-1910 Bandoeng) - Ex militair en eigenaar te Tjimahi van de boerderij/groentenkwekerij " De Tjisaroea". Maria Virgenie werd te Semarang geboren 15 okt 1894
Zie verder de scan uit de krant onder met de link naar het gehele artikel over deze familie Ungermann.
Het graf van ARNOLD FRANCOIS O'BRIEN.
Hij was gehuwd met mevr ANNIE ASWIAN, die te Dordrecht overleed in 2014. Zij moet tussen 1960 en 1964 naar Nederland vertrokken zijn, aangezien zij genaturaliseerd werd op 15 dec 1964 te Dordrecht. (Naturalisaties de Calonne)
De heer O'Brien was één der Zuid Afrikanen (na de Boerenoorlog) die later naar Indië gingen en die de boerderij runden Vrijheidslust, behalve de heer O'Brien. Hij werd administrateur op diverse plantages in de Preanger.
Mevr. Annie O'Brien geboren Aswian maakte lange reizen mee in haar leven: Geboren in de Preanger West Java, dan naar Nieuw Guinea om een nieuwe toekomst te vinden met haar gezin en van daaruit naar Nederland om alhier haar eeuwige rust en vrede te vinden. Zij rust uit vlakbij waar ik woon. Met de a.s. Kerst 2021 een kaarsje voor u mevr. O'Brien en uw echtgenoot ver van u vandaan in de tropen.
Het graf van de heer FRIEDRICH WILHELM TIMMERMANS.
Hij werd geboren 27 juni 1893 te Batavia (RA1894) en huwde te Soerabaja met EDITH JULIA BONRATH op 20 nov 1916 (RA1918).
Het viel me op dat het graf van de heer Timmermans een eenvoudige nietszeggende tekst had en ik zocht het uit en vond onderstaande scans.
Mijn vermoeden: Door de slechte politieke omstandigheden denk ik, dat het gezin Timmermans plannen had om te verkassen naar Nieuw Guinea en dat de heer Timmermans als eerste vertrok om kwartier te maken, maar helaas het niet waar kon maken en vroegtijdig overleed en dat de gemeenschap hem derhalve aldaar begraven heeft.
Echtgenote en kinderen zaten nog op Java toen het onheilsbericht van zijn overlijden hen bereikte. Zie overlijdens advertentie hieronder. Alsnog naar Nieuwe Guinea was derhalve voor het gezin en familie ongewenst en zij zijn vertrokken naar Nederland in november 1950. Zie advertentie van hun vaarwel.
Mevr. Edith Julia Bonrath was een dochter van Willem George Bonrath (Klerk/commies Marine) en Johanna Elisabeth Stolz. Haar ouders huwden Batavia 1895 en gingen uit elkaar in 1910.
De heer Friedrich Wilhelm Timmermans is door de OGS geregistreerd als slachtoffer van de oorlog.
Zie de link https://oorlogsgravenstichting.nl/persoon/154100/friedrich-wilhelm-timmermans
Het dossier van de OGS bij de NA: https://www.nationaalarchief.nl/onderzoeken/archief/2.19.255.01/invnr/154100A/file/NL-HaNA_2.19.255.01_154100A_0009 (Tijdens het doorspitten van de documenten in het dossier viel me iets op. Vraag: Waarom weet ik daar niets van af? Antwoord: Had je moeten bellen en vragen.)
In de Japanse interneringskaarten heb ik GEEN kaart kunnen vinden van de heer Friedrich Wilhelm Timmermans en kan derhalve ook geen verklaring vinden waarom de heer Timmermans door de OGS is geregistreerd. Het zet me toch wel aan het denken...Het lezerspubliek begrijpe me niet verkeerd aub: Ik gun de heer Timmermans al mijn eer en respect en wellicht meer als ik het kon.
Maar, ik denk dan aan bijvoorbeeld een ander slachtoffer van de oorlog, die in Tjimahi vanaf begin tot einde oorlog heeft vastgezeten en waarvan er WEL bewijs van is, die daarna wegens gevolgen van dit vastzitten met spoed in maart 1946 naar Nederland met het hospitaalschip m.s. ORANJE werd gebracht ter verzorging en alsnog na zwaar lijden in febr 1948 aan de gevolgen van de internering overleed en in Den Haag in het familie graf werd bijgezet EN die NIET door de OGS werd geregistreerd als slachtoffer van de oorlog - ondanks maandenlange herhaalde verzoeken om deze kwestie te onderzoeken, waar niet op werd gereageerd. Oom Han, voor mij bent u en blijft u, hoe men het ook wendt of keert een slachtoffer van de oorlog. En bent en blijft u één van de vele slachtoffers die (doelbewust wegens drukte????) anoniem gehouden worden???? Voor u mijn eer en respect, altijd maar wat ook blijft is "suus 'a ardenti quaestione."
Het graf van HEDY J.T. VAN SUCHTELEN VAN DE HAARE.
Volgens de website Indoshop.nl scheen zij door een ongeluk om het leven gekomen te zijn.
Ik heb verder GEEN research gedaan over deze tak van de familie. Hier enkel mijn eer en respect voor de nog jonge Hedy. Eventuele geinteresseerden kunnen op het net genoeg vinden over de familie (leden) van Suchtelen van de Haare.
Het graf van HENRI VREEDE.
Volgens RA 1893 werd hij hij geboren op 25 juli 1892 te Pati Japara. (Graf zegt 20 juli 1892)
Hij huwde te Batavia op 22 nov 1917 (RA1919) met THERESE MARIA BURSSENS (geb Tamiang Sumatra 1-6-1900 - RA1902) en zij had een broer geheten L.K. Burssens die overleed te Weltevreden op 11 okt 1922 (Adv Nieuws van de Dag 12 okt 1922).
Therese Maria Vreede geb Burssens overleed te Dordrecht en is aldaar ook begraven. Haar graf zegt: Geb 29 aug 1900 terwijl de register almanak zegt geb 1 juni 1900.
Register almanak geeft aan als naam THERESE en het graf zegt Theresia.
Circa 14000 kilometers liggen tussen hun beider graven in, maar zij zijn in de hemelse oorden toch bij elkaar.
Mijn eer en respect voor hen beiden en voor hen met de a.s. kerst 2021 een kaarsje zodat zij Licht in de duisternis hebben.
Een zoon van het echtpaar Vreede-Burssens schreef in de Moesson 1982 een mooie ode voor/over zijn ouders, onder de schuilnaam Tjendol.
Twee naast elkaar en gelijkende graven van:
BERNARD PIETER SCHULTZ en ADRIANUS SEVERIJN.
BERNARD PIETER SCHULTZ werd geboren 24-7-1883 te Wonogiri Soerakarta (RA1884) en huwde EMILLE SMITH te Solo op 15 maart 1913 (RA1914). Datum overlijden vrijwel onleesbaar en na rectificatie met speciale software meen ik te ontcijferen dat er 2-2-1951 staat, hetgeen door de website Stamboom Smith op geneaologie online wordt bevestigd want die zegt dat hij was overleden op 2 febr 1951.
Bernard was een zoon van Willem August Schultz en Johanna Paulina Sophia Nolten. (Stamboom Smith).
Emille werd te Klaten Soerakarta erkend op 24 okt 1883 en zij overleed te Asten op 22 okt 1967. Zij was een dochter van August Johannes Nicolaas Smith en Raden Nganten Gendook (Stamboom Smith en Openarch.nl spreekt alleen over N.N. Gendook). Raden Nganten is een adelijke titel maar de naam Gendook duidt op niet adelijk. Ik spreek niet mijn twijfels uit doch bemerk slechts.
ADRIANUS SEVERIJN werd erkend op 21 okt 1910 te Djember (RA1910).
Overleden ??-11-19?? Dan staat er onder nog een datum??? Helaas.
Ik heb voor het overige bitter weinig tot niets kunnen vinden. Behalve dat er op het Nederlands Nieuw Guinea Prikbord een foto geplaatst is van FERRY SEVERIJN (Biak/Manokwari) die op 12 maart 2019 was overleden. (Een zoon?)
Moge zij allen die niet meer onder ons zijn, in alle eeuwigheid hun rust en vrede hebben naast onze Schepper.