Adolph Bertling - hoofdadministrateur van de thee fabrieken SEDEP nabij Bandung in de Preanger West Java.

Zomaar een eerbetoon aan de heer Adolph Bertling, geboren te Zwolle 7 mei 1875 uit Duitse ouders: Johann Jacob Christian Ferdinand Bertling en moeder Ida Hief.

Eerbetoon? Waarom? Omdat onder zijn leiding de onderneming SEDEP groot werd en daardoor de Ned. Staat weer inkomsten uit dierf natuurlijk.(via Belastingen en Rechten e.d.). Dat is dus al een reden genoeg, dacht ik, alhoewel met en door zijn toedoen nog veel meer goeds is gedaan....

Wat hem ertoe bewoog om in dienst te treden van de Suid Afrikaanse Spoorweg Mij is me onbekend, maar in elk geval werd hij werknemer en ergens eind van de 19de eeuw brak de Boerenoorlog uit en trok hij partij voor de Boeren, werd gevangen genomen en te Ceylon gevangen geplaatst, alwaar hij na ontslag uit gevangenschap ergens medio 1902 naar Java trok en aldaar zijn carriere in de thee begon. Wellicht beinvloed door de Ceylons thee en de cultuur ervan?

Behalve het cultuurwezen trokken andere financiële zaken ook zijn aandacht. Hij werd mede-eigenaar van "Argalingga"samen met de heer Arianus Hubertus Chamot. Adolph huwde Amerentia Wouterina Chamot en waar hij later weer van scheidde. Uit dit huwelijk kinderen. 

Na de scheiding van Amerentia Chamot op 29-9-1920, huwde hij ten tweede op 29-10-1920 ( een maand na scheiding) met de 19-jarige Margarete Hortense Röhr (RA 1921 zegt  Margarethe Harteuse Röhr). Margarethe was een dochter van Fritz Röhr; in die dagen een zeer bekende biljarter en zij had een zuster Herta Röhr die huwde met de ingenieur Cebrat. (Dit huwelijk eindigde na een paar jaren ook in een scheiding.)

Het leven kabbelde voort en Adolph werd gepensioneerd en trok zich terug te Patjet (nabij Trawas.Malang) om aldaar te genieten van de rest van zijn leven in het eveneens koele bergklimaat.

De oorlog brak uit en Adolph werd geinterneerd (alhoewel van Duitse origine) en stierf in het kamp te Ambarawa. 

Te Pandu ereveld werd zijn kruis door de OGS geplaatst.

Na de oorlog moest zijn weduwe in haar levensonderhoud voorzien en dat deed zij door het geven van piano- en zanglessen. Zij was toen woonachtig op de jalan Riau in 1952. In 1953 plaatste zij wederom een advertentie, nu echter in een ancdere straat (Jl. Merdeka) en aldaar in een (omgebouwde) garage vertoevend. Zij moet dan daarna naar Nederland vertrokken zijn.

Margarthe overleed na een langdurige ziekte te Oosterbeek en haar zuster Herta was inmiddels woonachtig te Emmerich Duitsland. Ik vermoed dat Margarethe op dit adres op kamers woonde? Het is een vrij groot pand en het lijkt me stug dat Margarethe hier alleen in woonde, terwijl ze ook nog zwaar ziek was. Echter, niets is onmogelijk en het is slechts een veronderstelling van me.

Nog wat extra details over Adolph.

Het administrateurshuis te Sedep. (De fabriek Sedep 2 die in 1930 gereed was. Het huis zelve moet later gereed gekomen zijn, volgens bronnen architect Gmelig Meijling in 1940-1941)

Foto onder: Het administrateurshuis anno maart 2020. De tweede etage is niet meer.  Bron mevr. Lia Nuralia, S.S., M.Hum.

De betekenis van haar titels zijn als volgt: S.S. = Sarjana Sastra (Geschiedenis) en M. Hum - Magister Humaniora (S2 Pasca Sarjana Arkeologi)

De ouders van Adolph hadden de volgende kinderen: 

1. Louis Joseph Albert *1866 en overleden 1890, later gehuwd met E. van Tongeren.
2. Karel Evert *1867 en overleden 1900. Ongehuwd.
3. Ferdinand *1869 en overleden 1876. Ongehuwd.
4. Ida *1870 en overleden 1871. Ongehuwd.
5. Clementine *1872 en overleden 1946. Later gehuwd met A.H. Veenhuizen.
6. Adolph *1875 en overleden 1945. Later gehuwd met Chamot en ten tweede met Röhr.
7. Elise *1876 en overleden 1944. Later gehuwd met A.P. Vrijburg. Was ook gehuwd met P. Tersteeg.
8. Louisa * 1878 en overleden 1967. Later gehuwd met J.J. Rozendaal.
9. Drieling Anna, Selma en Ottilia * 21-4-1881 en resp. overleden 23/4/1881, 24/4/1881 en 25/4/1881. Ongehuwd.

Hieronder de overl.adv. van de vader van Adolph met namen van verwanten.

De gedenkplakken op de theefabriek Sedep. Foto's Lia Nuralia, S.S., M.Hum. , medewerkster gemeente Bandung afdeling Cultures en auteur van diverse artikelen hierover. 

Moge zij allen in vrede rusten waar dan ook.